Türkiye’de yaşayan bir internet kullanıcısıysanız, “VPN yasaklandı” haberlerine aşinasınızdır. Neredeyse son bir yıldır, Türk internet kullanıcıları VPN yasakları ile uğraşıyor ve ücretini ödeyerek satın aldıkları bazı servislere ulaşmakta dahi zorluk çekiyor. Peki, bu durumun aslı ne? Türkiye’de VPN kullanmak suç mu? Neden Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve İngiltere gibi ülkelerde VPN kullanmak herhangi bir sorun yaratmazken bazı ülkeler VPN kullanımına kısıtlama getiriyor? Aşağıda, tüm bu soruları sizin için yanıtlıyoruz.
Laura Klusaite
Aug 24, 2020 · 5 dakikalık okuma
VPN servisleri, çevrimiçi gözetleme ve sansür uygulayan hükümetler için daima bir problem teşkil etmiştir. Bunun nedeni, NordVPN gibi güçlü bir VPN servisinin sansürlenmiş web sitelerine erişim sağlaması ve çevrimiçi gözetlemeyi engelleyebilmesidir. Bir VPN servisi kullanarak;
Tüm bu avantajların baskıcı hükümetleri neden rahatsız edeceğini anlayabilirsiniz: VPN servislerini kullanmak, kontrolü yeniden size verir ve hangi sitelere girip hangi verilere erişim elde edeceğinize kendiniz karar verebilirsiniz. Bu, çevrimiçi gözetleme ve sansür uygulayan hükümetleri rahatsız eder ve bazıları VPN servislerini tamamen yasadışı ilan eder. Bazıları ise açıkça yasadışı ilan etmemesine rağmen servis kullanımına bazı kısıtlamalar getirir, Türkiye bu kategoriye giriyor. Yani VPN kullanmak yasal mı sorusunun cevabı, yaşadığınız ülkeye göre değişiyor. Türkiye’de VPN kullanmak suç mu sorusunun cevabı ise hayır; ancak aşağıda izah edeceğimiz gibi bu durumun bazı istisnaları bulunuyor.
Ülkelerdeki internet özgürlüğüne dair Freedom House tarafından hazırlanan yıllık raporlar, VPN kullanmanın nerede yasal, nerede yasadışı olduğu hakkında bir fikir edinmek için yeterli. Bu rapora baktığımızda, VPN kullanmanın yasadışı ilan edildiği ülkelerin şunlar olduğunu görüyoruz:
Türkiye’de VPN yasal mı sorusunun cevabı teknik olarak evet. Vpn’leri açıkça yasaklayan herhangi bir kanun hükmü bulunmuyor. Kanunsuz suç olması mümkün olmadığından, Türkiye’de VPN yasaklandı mı sorusunun cevabı da hayır. VPN kullanmak, DNS değiştirmek ve erişim engeli getirilen sitelere ulaşmak, şu anda suç teşkil etmiyor ve bunlara dair herhangi bir kanun hükmü de zaten bulunmuyor.
5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkındaki Kanun gereği, erişim sağlayıcıları hakkında erişime engelleme kararı veren içeriklere VPN ve DNS aracılığıyla erişilmesini engellemekle yükümlü. Bunu nasıl yapacağı erişim sağlayıcıya kalmış, kullanıcılara yönelik bir düzenleme bulunmuyor.
Ancak hepimizin bildiği gibi, Türkiye’de VPN servislerinin büyük bir bölümüne ulaşılamıyor ve VPN yasaklandı haberleri ortada dolaşıyor: Onları yasaklayan bir kanun hükmü olmasa da hükümet VPN servislerine erişimi imkânsız hale getirmek için bir dizi idari düzenleme yapıyor. Peki, madem onları açıkça engelleyen bir kanun hükmü yok, bu nasıl mümkün oluyor?
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tüm internet servis sağlayıcılarına (örneğin Türk Telekom’a) bir talimat göndererek 5651 sayılı kanunun 6. Maddesi kapsamında VPN servislerine erişimin engellenmesini talep ediyor ve bu kapsamda engellenecek VPN servislerinin bir listesini gönderiyor. 5651 sayılı kanunun 6. Maddesi, erişim sağlayıcıya “Herhangi bir kullanıcısının yayınladığı hukuka aykırı içerikten, bu Kanun hükümlerine uygun olarak haberdar edilmesi halinde ve teknik olarak engelleme imkânı bulunduğu ölçüde erişimi engelleme” yükümlülüğü getirmiş. VPN kullanmak bu tip bir engellemeyi ortadan kaldıracağı için, bu madde gerekçe gösterilerek yasaklama talep ediliyor. Yani net bir yasal düzenleme olmamasına rağmen, bir kanun maddesi yorum suretiyle genişletilerek uygulanıyor. İşin özeti şu: Türkiye’de VPN yasal mı? Evet, ama VPN kullanmak tamamen engellenebilir, bu da “yasal”.
VPN yasağı iki şekilde uygulanıyor:
NordVPN özgür, sınırsız ve sansürsüz bir internete inanıyor ve herkesin fikrini korkmadan ifade edebileceği bir dünya için üzerine düşeni yapıyor. En baskıcı ülkelerde dahi sorunsuz şekilde işleyen VPN hizmetimiz, çevrimiçi gözetleme ve sansürden kurtulmanızı sağlıyor. Bu, VPN Türkiye hizmetlerimiz için de geçerli: NordVPN ile Türk kullanıcılar da internete güvenli, özgür ve sınırsız bir şekilde bağlanabilir.